Ballets del siglo XX: Stravinsky, Falla y Varése

Autor: Stravinsky.OBRA Y DATACIÓN:

A obra que estamos escoitando é a ¨introdcción¨ e ¨Augurios de primavera¨ de A consagración da primavera de Stravinsky, ballet estrenado en 1913 en París.

AUTOR

As súas obras influiron en casi todos os compositores do século XX. Stravinsky tras a 1ºGM emigrou a Suiza onde compuso música para pequeñas formaciones. Non tiña cabida os proectos maiores. En 1920 trasládase a París, en el 39 vaise a Hollywood onde traballou en distintos estilos. Morre en N.Y e foi enterrado en Venecia.

Durante a sua vida experimentou con moitos estilos diferentes e supo evolucionar a medida que aparecían técnicas novas. Introduxo en Europa occidental a música de ballets, integrou elementos de jazz…etc A sua obra universal e cosmopolita resume toda a variedade estilística do seu tempo.

OBRA:

É o terceiro dos ballets, escritos por encargo de Diaghilev para as temporadas de verán dos Ballets Rusos en París. O seu estreno en 1913 no Teatro dos Campos Elíseos constituiu un gran escándalo debido as grandes disonancias empregadas, e os fortes ritmos asimétricos. O público reaccionou violentamente pedindo a devolución dos cartos da entrada. Os bailarins nin sequera podían escoitar a orquesta mentras bailaban.

O argumento móstranos o ritual no que unha moza virxe, elexida para celebrar a chegada da primavera, baila ata a norte ante a súa tribo.

O fragmento que escoitamos é o inicio do primeiro tempo, a ¨Adoración da Terra¨, que integran a ¨Introduccion¨ e os ¨Angurios de primavera¨ arrinca esta introducción cun fragmento inquietante e como afastado no rexistro sobreagudo do fagot.

Movimiento artístico del S.XX que busca a sinceridade e autenticidade da mensaxe artística inspirándose en culturas como a africana ou outras culturas remotas.

A obra pertence á etapa impresionista-expresionista, e posee unha vivenza rítmica descoñecida ata ese momento e fai unha exploración da tímbrica moi coidada.

ELEMENTOS:

Stravinsky utiliza aquí toda a orquestra coma se de un xigantesco instrumento de percusión se tratase, xoga coas posibilidades tímbricas e expresivas máis estremas dos instrumentos. Recursos para evocar ¨o espectáculo dun rito sacramental pagán, os acians, sentados en círculo, observan o baile dunha rapaza que sacrifican ó deus da primavera¨

DANZA DEL MOLINERO

Autor: Manuel de Falla. OBRA:A obra que estamos escoitando é a ¨Danza del Molinero¨(Farruca) de El sombrero de tres picos del compositor gaditano Manuel de Falla. Foi estrenada en Londres en 1919 con enorme éxito. Telóns e vestiario de Picasso e coreografia de Massine( coreógrafo principal dos ballets rusos).

AUTOR:

Falla foi un compositor nacionalista español de grandes éxitos internacionais e supo combinar á perfección os elementos folclóricos e tradicionais cas tendencias vanguardistas do momento. Entre as suas obras destacan os ballets ¨El sombrero de tres picos¨ou ¨El amor brujo¨, unha ópera ¨La vida breve¨ etcA sua obra clasifícase segundo os lugares onde viviu: Cádiz, Madrid(onde compuso ¨El sombrero de tre picos¨, París, Granada e Arxentina onde fallece. Os seus restos foron traídos a España e soterrados na catedral de Cádiz. Falla é o compositor español con máis proxeccion internacional dende a época do Renacemento

OBRA:

El sombrero de tres picos nace de la colaboración do compositor gaditano co escritor dramaturgo e empresario teatral Martinez Sierra.Primeiro foi unha pantonimia (el corregidor y la molinera): unha obra de enredo entre un matrimonio de muiñeiros e un corrixidor prepotente, que aproveitando a sua autoridade pretende seducir á muller, o que leva ó muiñeiro a planear unha venganza.Despois a petición do director dos ballets Falla adaptou a idea a un ballet, coñecido co nome de El sombrero de tres picos, con cambios respeto ao formato inicial: a orquesta aumentou considerablemente (de 17 a 50 elementos), suprimiuse a pantonimia, engadíronse novas danzas como a ¨Danza del corregidor¨ a jota final ou a ¨Danza del molinero¨(Farruca) que é obsecto da nosa análise.Tras o estreno do ballet, Falla compuso duas suites orquestales.

La Danza del Molinero é o número máis coñecido do ballet. A medida que se vai desenvolvendo a orquestra toma un aire agresivo.

Tras a Danza segue a festa . Falla introduce de forma paródica os primeiros acordes da Sinfonia Nº5 de Beethoven. Despois pouco a pouco unha canción, en voz de muller, e a orquesta reproduce imitación do son dun reloxio. E no final volve a aparecer o fagot que aparecia no principio ca Danza

LONISATION

Autor:E.Varése. OBRA:La obra que estamos escuchando es un fragmento de lonisation del compositor francés Edgar Varése. Es una obra para una orquesta de percusión y dos sirenas compuesta en París en 1931 y estrenada en NY en 1933.

OBRA:

El título hace referencia al fenómeno de la disociación de los electrones del núcleo del átomo y a su transformación en iones. Con esta obra se abre un camino nuevo en la importancia de los instrumentos de percusión. 13 instrumentistas tocan mas de 30 instrumentos de percusión + 2 sirenas. La forma de la obra es una Sonata- obertura. Hacia el final aparece clusters(racimos de notas seguidas) de piano. También aparecen en la obra campanas, yunques, cadenas..etc creando con todos ellos una ¨textura de masas¨

Los parámetros que desarrolla son sobre todo la textura, el ritmo y el timbre. Con las sirenas emplea un recurso conocido como glisando(pasar de agudo a grave o al revés sin detenerse en ninguna nota).

El autor extiende la idea del timbre asociándola con la intensidad, la altura o la duración. Consideraba que la única sección dentro de la orquesta clásic por explorar eran los instrumentos de percusión por eso en su ora es muy importante el ritmo, más que la melodía.

AUTOR:

Varése poseía una gran formación científica y era un compositor muy comprometido con su época. Fue un compositor experimental.

Características de sus obras:

Acordes muy disonantes.

Polifonías rítmicas compleja

Rechaza la armonía tonal

Se interesó por los instrumentos electrónicos, inventando varios von el fin de conseguir timbres nuevos.

Varése vivió una larga etapa decisiva en EE.UU, siguió una larga estancia en París(1928-48) durante la cal escribió lonisation para orquesta de percusión(1931)